Gıda Makineleri

Gıda makineleri, gıdaları korumak ve işlemek için yüzyıllardır geliştirilen çeşitli teknikler ve sistemlerin ortaya çıkarttığı ekipmanlardır. Sanayileşmeyle birlikte gelişimi hızlanan teknoloji ve makineleşme gıda üretiminin ayrılmaz bir parçasıdır.

Gıda işlemede en önemli şeylerden birisi hassasiyet. Gıda makineleri de insan elinin çalışamayacağı kadar hassas çalışma imkânı ve üretimde zaman açısından büyük tasarruf sağlıyor. Gıda endüstrisinde makineleşme kontrolsüz şekilde artan dünya nüfusu için yeterli ve güvenli gıda üretiminin hızlı ve verimli şekilde sağlanmasına imkân veriyor.

Rant sağlamaya çalışan birtakım kişiler gıda işlemeyi insanlara tamamen yapay bir gıda üretimiymiş gibi empoze etmeye çalışsa da işin temeli yıkama, ayıklama, hazırlama, koruma ve saklama işlemlerini içermektedir. COVID-19 salgınının da hepimize gösterdiği gibi gıda en temel ihtiyacımız ve teknoloji de güvenilir gıdayı insanlara ulaştırabilmemiz için vazgeçilmez bilimsel uygulama bilgisidir. Hangi koşullarda üretildiği bilinmeyen, gıda güvenliği kriterlerine uymayan fakat ev yapımı ve doğal olduğu iddiasıyla insanlara dayatılan gıdalar ve bilimsel tekniklerin baz alındığı, gıda güvenliği kriterlerinin eksiksiz sağlandığı gıdalar arasındaki farklar yurttaşlara net bir şekilde anlatılmalı ve bütün soru işaretleri giderilmelidir.

Gıda Makineleri ve Gıda Mühendisi

Bir özeleştiri yapmak gerekirse gıda mühendisi sadece gıda üretim, kalite ve lojistik zincir boyunca görev yapan bir meslek değildir. Alınan mühendislik eğitimi ve gıda mühendisliğinin multidisipliner yapısı sebebiyle ilgi duyan gıda mühendislerinin gıda makineleri üretimi ve gıda makineleri yazılımı konularına eğilmesi ve buradaki mesleki boşluğu doldurması gerekmektedir.

Gıda üretiminde kritik nokta doğru ekipman seçimi ve tasarımıdır. Bir makine mühendisi çok verimli çalışan bir cihaz tasarımı yapabilir ancak gıda güvenliği kriterleri ve gıda üretimindeki sorunlara hâkim olmadığı için cihaz tasarımı hep eksik kalacaktır. Dolayısıyla gıda güvenliği kriterlerini bilen, gıda üretimindeki sorunlara hâkim olan ya da aktarılan sorunlara mesleki gözle bakan gıda mühendisleriyle koordineli çalışılması gerekilmektedir.

Üretilen gıdanın sorumluluğu gıda mühendislerinin omuzlarındadır ve üretimde yaşanabilecek bir aksaklığın da o alanda görev yapan gıda mühendislerince çözülmesi beklenmektedir. Gıda mühendisinin de ürünün kalite kriterlerini, proses işleyişini ve üretimdeki kritik kontrol noktalarını takip eden yazılımların çalışma prensibine hâkim olması ve geliştirmenin düzgün yapılıp yapılmadığını anlaması gerekmektedir.

Gıda Endüstrisinde Makineleşmeye Nasıl Öncü Olabiliriz?

• GıdaPark’lar bünyesinde TMMOB, akademi ve ilgili bakanlık temsilcilerinin yer aldığı Gıda Makineleri Bilim Kurulu kurulmalı
• GıdaPark’larda üretilen prototip gıda makineleri Ulusal Gıda Akademisi Pilot Tesisleri’nde ve Atatürk Orman Çiftliği’nde test edilerek geliştirilmeli
• Gıda makineleri ve ekipmanları üretimi için gıda mühendislerinin de ağırlıkta olduğu kamu iktisadi teşebbüsü kurulmalı ve ASELSAN, TÜBİTAK, TUSAŞ, TÜLOMSAŞ tarafından bilgi ve tecrübe aktarımı sağlanmalı