Gıda hakkı ve güvenilir gıdaya erişim temel insan haklarından biri. Gıda bankacılığı da güvenilir gıdaya erişimdeki sorunları çözmeye destek oluyor.
Gıda bankacılığı gıda işletmeleri, lokanta, otel vb. yerlerdeki üretim fazlası gıda ürünlerinin ekonomik zorluk yaşayan insanlara ulaştırma amacı taşıyan bir sistemdir.
Değişen iklim, gelişen teknoloji, çöken ekonomik düzen ve insanın ayak uydurmak zorunda olduğu birçok etkenin içerisinde asla değişmeyen bir gerçek var; açlık ve güvenilir gıdaya erişim sorunu. Güvenilir gıda üretimini sıklıkla konuşuyoruz fakat nüfus artışı ve orta ekonomik sınıfın yok olması nedeniyle her yurttaşın güvenilir gıdaya erişimini ve gıdaya hiç erişemeyen yurttaşlarımızın olduğu gerçeğini geri plana atıyoruz. Her yurttaşın sorunsuz bir şekilde güvenilir gıdaya erişmesini sağlamak sosyal devletin ana görevlerinden biri.
Gıda üretiminde bütün gıda güvenliği şartları sağlanmış olsa dahi üretim zincirinde kalite kaybını ve fireyi sıfıra düşürmek hiçbir zaman mümkün değil. Bu kayıpları olabildiğince sıfıra yaklaştırmak için gıda üretiminde yeni teknolojiler ve bilimsel yöntemler geliştirilmeye devam ediliyor. Bu çalışmaların bir noktada gıda fiyatını etkilediği de bir gerçek.
Gelişmiş ülkeler ve gelişmemiş ülkeler için güvenilir gıdaya erişim pratikte farklı anlamlar taşıyor. Gelişmemiş bir ülkede güvenilir gıdaya erişim ikinci plana atılıp yurttaşların hayatta kalabilecek kadar gıdaya erişmesi sağlanmaya çalışılırken gelişmiş ülkelerde ise yurttaşların daha güvenilir gıdaya nasıl erişebileceği üzerinde çalışılıyor.
Gıda hakkı temel insan haklarından biri ve her insanın sorunsuz bir şekilde güvenilir gıdaya erişmesi gerekiyor. Gıda bankacılığı da güvenilir gıdaya erişimde sorun yaşayan ülkelerin bu sorunu aşmasını hem de gıda israfının önlenmesini sağlayan bir sistem olarak ortaya çıkıyor.
John Van Hengel’in ekonomik zorluk yaşayan insanlara yardım etme amacıyla başladığı bu çalışma bugün Avrupa Gıda Bankaları Birliği’nin ve Uluslararası Gıda Bankacılığı Ağı’nın kurulması ve 44 ülkede 430 gıda bankasının olduğu bir sisteme dönüşmüş durumda.
Gıda bankacılığı gıda işletmelerine, insanlara ve devlete birtakım avantajlar sağlıyor. Gıda işletmeleri ve gıda lojistik depoları fazla gıda stoğunun getirdiği maliyeti ve bertaraf işlemini gıda bankacılığı sayesinde aşıyor. Gıda bankacılığı sisteminin parçası olarak bu işletmeler israf sorununa maliyetsiz bir şekilde çözüyor ve güvenli gıdaya erişemeyen insanların da güvenilir gıdaya erişmesini sağlıyor.
Türkiye’de gıda bankacılığı sistemi pek anlaşılamadı ve gıda bankacılığı sosyal yardım desteği olarak politika malzemesi haline geldi. Bu sistemi dernek ve vakıflar da politik bir malzeme olarak kullanmaya başladı.
Son dönemlerde Türkiye’de ekonomik dengesizliğin artması ve ekonomik zorluk yaşayan yurttaşlarla ekonomik refah yaşayan yurttaşlar arasındaki makasın açılması nedeniyle bazı yerel yönetimler sosyal adaleti sağlamak için gıda bankacılığı sistemi kurdu. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde gıda kayıpları gıda zincirindeki altyapı eksikliğinden kaynaklanırken gelişmiş ülkelerde gıda israfı olarak gerçekleşiyor.
AGPAM’ın sizin için önerdiği çalışmaları okuyun.
Gıda ambalajı günümüzde tüketiciye gıda ürününün sağlıklı bir şekilde ulaşmasını sağlayan en önemli araçtır.
Ulusal Gıda Akademisi’nin merkezi Ankara’daki Zübeyde Hanım Gıda, Tarım ve Hayvancılık Enstitüsü olacak. AOÇ ise tamamen Enstitü’ye devredildi.
AGPAM’ın çalışma alanlarını ve gerçekleştirdiği çalışmaları inceleyin.
